Năm nay, gia đình anh Lê Cao Trung, ở thôn Trung Tiến, xã Lâm Trung Thủy, huyện Đức Thọ gieo trỉa hơn 2 mẫu lúa hè thu. Cách đây  khoảng 10 ngày, anh Trung đi kiểm tra, thăm đồng đã phát hiện hơn 3 sào lúa đã bị sâu cuốn lá nhỏ phát sinh gây hại nên anh đã chủ động mua thuốc phòng trừ.
     Anh Trung cho biết: “Qua đi kiểm tra thấy loại sâu cuốn lá nhỏ này phát triển rất nhanh, mật độ dày đặc ở nhiều chân ruộng của gia đình, nhất là ở các vùng trũng, lúa tốt, rậm rạp. Đây là giai đoạn quan trọng trong sinh trưởng của lúa nên không thể lơ là. Tôi đã tiến hành phun thuốc ở những ruộng nhiễm và sẽ tiếp tục theo dõi kỹ để xem sâu còn phát triển tiếp hay không ”.        Tại Đức Thọ, sâu cuốn lá nhỏ đã xuất hiện khá sớm và có nhiều diện tích bị ảnh hưởng khá nặng. Kỹ sư Nguyễn Thị Hải Anh - Trung tâm Ứng dụng KHKT và Bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện Đức Thọ cho hay: “Trên cánh đồng huyện Đức Thọ, từ ngày 10/7, sâu cuốn lá nhỏ đã phát sinh gây hại hầu hết các chân ruộng với mật độ từ 10 - 50 con/m², đặc biệt một số xã như Lâm Trung Thủy, Bùi La Nhân, An Dũng… có nơi đạt từ 100 - 150 con/m². Trung tâm Ứng dụng KHKT và Bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện đã cử cán bộ theo dõi và hướng dẫn bà con phòng trừ đồng loạt. Tuy nhiên, thời tiết nóng ẩm sẽ là điều kiện để sâu tiếp tục phát sinh và nguy cơ cây lúa sẽ bị gây hại ở đợt tiếp theo là rất cao. Vì thế, hiện nay, chúng tôi đang phối hợp với các địa phương thường xuyên kiểm tra, nắm tình hình, theo dõi chặt chẽ diễn biến sâu cuốn lá nhỏ gây hại trên các trà lúa để hướng dẫn cho bà con phòng trừ đạt kết quả cao”.      Không chỉ ở huyện Đức Thọ mà tại nhiều địa phương, sâu cuốn lá nhỏ đã phát sinh gây hại. Sâu lứa thứ 2 xuất hiện và nở rộ từ ngày 12/7, đã được người dân phun phòng. Tuy nhiên, lứa sâu này đang tiếp tục phát triển, gia tăng về số lượng trên các chân ruộng xanh tốt, những ruộng gieo sạ quá dày, ruộng gieo sạ muộn, cắn phá lúa, ảnh hưởng đến quá trình làm đòng của cây. Một số chân ruộng, do người dân không kịp phun phòng đúng ngưỡng đã bị sâu cuốn lá gây hại khá nặng. Biểu hiện nhiều khóm lúa lá đã bị sâu sơ trắng, thậm chí có những thửa ruộng người dân chủ quan không thăm đồng thường xuyên nên bị sâu gây hại toàn bộ diện tích.
Ông Trần Văn Hòa ở thôn Bắc Văn, xã Thạch Văn, huyện Thạch Hà chia sẻ: “Nhà tôi làm hơn mẫu ruộng, vừa rồi có 4 sào bị nhiễm sâu khá nặng. Bây giờ, bộ lá non đã lên mới, trở thành nguồn thức ăn dồi dào cho lứa sâu thứ 3. Mấy hôm nay, ngày nào tôi cũng ra thăm đồng để vừa tiến hành bón thúc đòng vừa xem thuốc phun đã có hiệu quả hay chưa. Đây là thời kỳ sinh trưởng quan trọng nhất của cây lúa, nếu không phòng trừ kịp thời sẽ làm tổn hại đến năng suất”.
     Hiện nay, lúa hè thu giai đoạn đứng cái, sinh trưởng phát triển tốt, một số diện tích gieo sớm đã bước vào giai đoạn phân hóa đòng. Tuy nhiên, theo báo cáo của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Tĩnh, đến nay toàn tỉnh đã có gần 500 ha bị sâu cuốn lá nhỏ gây hại, mật độ trung bình 10-15 con/m² , nơi cao 30-50 con/m²; cục bộ có những nơi mật độ 100 - 150 con/m². Sâu chủ yếu nở lứa thứ 2, tập trung nhiều ở các huyện: Thạch Hà, Hương Sơn, Đức Thọ, Cẩm Xuyên,….; đặc biệt, hiện còn phát hiện đã xuất hiện trứng tại các điểm điều tra. Nếu không có biện pháp phòng trừ kịp thời, sâu tiếp tục phát sinh gây hại ở lứa tiếp theo.
       Ông Nguyễn Tống Phong – Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh cho biết: “ Hiện nay, thời tiết đã có mưa xen kẻ, sẽ giúp cây lúa được cung cấp thêm lượng đạm tự nhiên, cây lúa đủ nước, phát triển tốt xanh tốt hơn. Nhưng đây cũng là điều kiện thuận lợi cho sâu đẻ trứng và phát triển thành sâu non tấn công bộ lá công năng (bộ lá đòng). Điều đáng nói, sâu rải lứa, xen gối lứa nên bà con phải căn cứ tình hình cụ thể từng vùng, từng trà lúa để chủ động xử lý bằng các loại thuốc đặc hiệu mới đem lại hiệu quả cao”.
“Bà con có thể dùng các loại thuốc hóa học như: Clever 150SC, Opulent 150S, Obaone 95WG, Virtako 40WG, Tasieu 1.9EC, Angun 5WG,...để phun phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ. Bên cạnh sâu cuốn lá nhỏ, giai đoạn này, bà con cũng cần chú ý, theo dõi diễn biến bệnh khô vằn của sâu đục thân để chủ động phòng trừ đảm bảo an toàn cho lúa hè thu”. Ông Phong cho biết thêm.
Theo dự báo của ngành chuyên môn, lứa sâu cuốn lá nhỏ thứ 3 sẽ nở rộ vào đầu tháng 8 trùng với giai đoạn cây lúa làm đòng - trổ bông, đây là thời kỳ quan trọng quyết định đến năng suất của lúa Hè thu. Nếu không phun phòng triệt để, nguy cơ ảnh hưởng đến năng suất lúa hè thu.
      Chính vì vậy, người dân cần chủ động thường xuyên thăm đồng, kịp thời phát hiện và chủ động phun phòng trừ, không để sâu cuốn lá nhỏ và một số đối tượng sâu bệnh khác phát sinh gây hại nhằm đảm bảo cho cây lúa sinh trưởng phát triển tốt./.