Thời vụ gieo trỉa lạc xuân tại Hà Tĩnh năm nay trùng với lịch gieo cấy lúa xuân và diễn ra trong điều kiện không mấy thuận lợi của thời tiết. Tuy nhiên, với sự bám sát chỉ đạo của ngành nông nghiệp, chính quyền địa phương và sự nổ lực của người dân đã tranh thủ mọi khoảng thời gian tạnh ráo tích cực làm đất, xuống giống để đảm bảo khép kín diện tích theo đúng kế hoạch đề ra.
Vụ lạc xuân năm 2023, mặc dù thời tiết từ đầu vụ đến nay có nhiều đợt mưa rét, lại trùng với lịch gieo cấy lúa xuân và đúng vào thời điểm Tết Nguyên Đán nhưng người dân đã chủ động trong sản xuất, từ việc làm đất, chuẩn bị hạt giống, phân bón nên ngay sau khi nghỉ tết, bà con đã xuống đồng sản xuất.
Người dân xã Thịnh Lộc gieo trỉa sớm lạc Xuân
So với các địa phương khác, điều kiện canh tác ở xã Thịnh Lộc có đặc thù hơn đó là vùng đất cát, khô ráo và không chủ động được nước nên năm nào cũng vậy, người dân xã Thịnh Lộc (huyện Lộc Hà) thường xuống đồng gieo trỉa lạc xuân sớm hơn những vùng khác nhằm tránh tình trạng mưa rét kéo dài sau tết, hạn chế thiệt hại do hạn hán gây ra vào cuối vụ, nhất là tránh được khô hạn vào thời điểm đâm tia và ra hoa sẽ làm giảm năng suất. Đến nay, xã Thịnh Lộc đã hoàn thành trên 90% diện tích gieo trỉa lạc xuân và là một trong những xã hoàn thành sản xuất lạc xuân sớm nhất của huyện Lộc Hà.
Ông Hoàng Văn Bổng ở thôn Nam Sơn, xã Thịnh Lộc (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) là hộ dân có kinh nghiệm sản xuất lạc trong nhiều năm. Ông Bổng cho biết: “Vụ xuân này, gia đình gieo trỉa 07 sào lạc. Qua nhiều năm sản xuất lạc trên đất này, nhận thấy giống lạc L14 phù hợp, cho năng suất chất lượng cao, quan trọng là giống lạc này dễ tiêu thụ. Để kịp tiến độ theo thời vụ, ra tết là tập trung nhân lực, máy móc xuống đồng làm cỏ và làm đất gieo trỉa theo kiểu “cuốn chiếu”, cày đến đâu là vun luống, đổ phân đến đó để tiến hành xuống giống luôn. Vì thế, thời điểm này cơ bản đã hoàn thành hết diện tích gieo trỉa lạc của gia đình”.
Diện tích lạc xuân của Hà Tĩnh chủ yếu tập trung vào các địa phương trọng điểm và có truyền thống thâm canh như: Nghi Xuân, Thạch Hà, Hương Khê, Hương Sơn, Lộc Hà. Để đảm bảo sản xuất đạt kế hoạch và đảm bảo đạt sản lượng cao vào cuối vụ, ngành Nông nghiệp cùng các địa phương đã tập trung chỉ đạo, đôn đốc bà con nhân dân, tranh thủ những lúc thời tiết thuận lợi khẩn trương làm đất và đẩy nhanh tiến độ gieo trỉa.
Không chỉ những vùng đất cát khô ráo, mà tại một số địa phương có địa hình thấp hơn, mặc dù đất còn ướt do thời tiết có gió mùa bổ sung gây mưa nhiều đợt xen kẻ, nhưng với sự chủ động trong sản xuất, bà con nông dân đã tranh thủ những khoảng thời gian tạnh ráo cày xới đất, lên luống cao để xuống giống kịp thời vụ.
Ông Nguyễn Đình Tam ở thôn Liên Quý, xã Thạch Hội (huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh) có 5 sào đất sản xuất lạc có địa hình thấp hơn các vùng khác. Ông Tam cho hay: “Mặc dù, thời điểm chính vụ xuống giống đã đến nhưng ruộng đất của gia đình còn quá ướt. Tuy vậy, làm nghề nông phải chịu khó, bám đất để sản xuất nên không thể bỏ đất được. Vì vậy, tranh thủ thời tiết tạnh ráo là huy động máy làm đất, sau đó tập trung nhân lực lên luống cao, như vậy sẽ giúp thoát nước tốt, đất có độ ẩm vừa đủ mới xuống được giống để độ nảy mầm đồng đều hơn”.
Những vùng đất thấp được người dân lên luống cao để xuống giống kịp thời vụ (Hình ảnh người dân xã Thạch Hội gieo trỉa lạc xuân)
Không khí sản xuất lạc vụ xuân càng rộn ràng khẩn trương hơn khi thời tiết mấy ngày vừa qua khá thuận lợi. Nhiều địa phương có địa hình đất phù sa ven sông bị cỏ dại mọc nhiều nên đã thâm canh cây lạc áp dụng biện pháp che phủ nilon như ở các huyện: Đức Thọ, Nghi Xuân, Hương Khê,… đây cũng là biện pháp khoa học kỹ thuật được khuyến cáo áp dụng trong thâm canh cây lạc trên địa bàn Hà Tĩnh trong những năm qua. Khi áp dụng biện pháp này, sẽ hạn chế cỏ dại mọc, giúp nông dân giảm bớt chi phí công lao động làm cỏ, giảm chi phí sử dụng thuốc trừ cỏ, từ đó giảm tác hại của thuốc trừ cỏ đối với đất canh tác, môi trường và sinh trưởng của cây trồng; tránh hiện tượng rửa trôi đất và dinh dưỡng khi gặp mưa lớn cũng như giúp giúp cây trồng duy trì được độ ẩm đất đều và thường xuyên hơn, giúp cây lạc sinh trưởng phát triển tốt.
Một số địa phương áp dụng biện pháp thâm canh cây lạc bằng cách che phủ nilon
Vụ lạc xuân năm 2023, toàn tỉnh có kế hoạch gieo trỉa gần 9000 ha, cơ cấu các giống lạc cao sản như: L14, V79, L29 và các giống lạc địa phương: Lạc cúc, lạc sen, lạc mỡ… Theo số liệu tổng hợp của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, đến thời điểm này, toàn tỉnh đã gieo trỉa được hơn 6000ha trên tổng gần 9000 ha lạc xuân (đạt trên 65% so với kế hoạch). Những địa phương có diện tích gieo trỉa lạc xuân lớn như: Nghi Xuân (1250/1300ha); Đức Thọ (987/1179ha), Can Lộc (312/320ha), Lộc Hà (813/961ha),… Ngay từ đầu vụ, các địa phương đơn vị đã hướng dẫn bà con tranh thủ thời tiết thuận lợi, tùy vào địa hình canh tác để tập trung gieo trỉa. Theo đó, đối với những vùng đất cao ráo và đất cát được xuống giống trước; còn những diện tích thấp, đất ướt, bà con cần chủ động kiểm tra, theo dõi thời tiết để tranh thủ những khoảng thời gian tạnh ráo tiến hành cày bừa, gieo trỉa kịp thời, cố gắng khép kín diện tích theo đúng kế hoạch đề ra.
Ông Nguyễn Trí Hà - Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh cho biết: Thời vụ xuống giống lạc xuân sẽ kết thúc trong tháng 2/2023. Những ngày qua là thời điểm thuận lợi và cao điểm nhất của đợt xuống của bà con nhằm đẩy nhanh tiến độ sản xuất, tránh thời tiết diễn biến xấu vào cuối vụ, ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của cây trồng. Để lạc xuân sinh trưởng, phát triển tốt, bên cạnh tuân thủ đúng lịch thời vụ, bà con nông dân cần chú trọng lựa chọn nguồn giống chất lượng; tuân thủ quy trình kỹ thuật thâm canh để đảm bảo năng suất, chất lượng cao”./.
Nguyễn Hoàn |